Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng rừng ngập mặn giúp điều hoà khí hậu, bảo vệ cảnh quan ven bờ, chống xói mòn, hạn chế gió bão, bảo vệ đê ven biển... Đặc biệt, rừng ngập mặn góp phần làm sạch môi trường do có thể làm giảm hàm lượng kim loại nặng có trong nước thải đổ ra vùng cửa sông, ven biển, đồng thời giữ gìn sự cân bằng hệ sinh thái cho những vùng đất bị ngập nước. Nói một cách khác thì rừng ngập mặn giống như một nhà máy lọc chất thải, ngăn chặn ô nhiễm môi trường biển.
Với bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp hiện nay thì việc trồng và bảo vệ rừng ngập mặn của vùng ven biển có một ý nghĩa vô cùng quan trọng, cần được bảo tồn và phát triển hơn bao giờ hết. Hàng năm các khu vực ven biển luôn chịu tác động nặng nề do biến đổi khí hậu như: nước biển dâng, xâm nhập mặn, mưa lũ, bão lớn... dẫn đến các hệ lụy trực tiếp đối với kinh tế của người dân ven biển: sản lượng thủy sản giảm, không còn môi trường sinh sống cho các loài thủy sản ven biển và nuôi trồng thủy hải sản ven biển.
"Rừng ngăn sóng dữ, rừng nuôi cộng đồng" - xã Đa Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa
"Năm 2005, cơn bão mạnh nhất trong những năm gần đây, ảnh hưởng trực tiếp vào bờ biển tỉnh Thanh Hóa, làm vỡ nhiều đê phòng hộ của các huyện trong tỉnh, nhưng những đoạn đê của Hậu Lộc có rừng ngập mặn vây quanh thì lại không hề hấn gì, nên dân Hậu Lộc cũng không bị ảnh hưởng bởi bão nhiều như các huyện khác " – đó là tâm sự của ông Vũ Ngọc Vân – Phó Giám đốc Trung tâm học tập cộng đồng xã Đa Lộc, người dân lâu năm gắn bó với vùng đất mặn mòi Đa Lộc Hâu Lộc.
Hòn Nẹ và một góc rừng ngập mặn xã Đa Lộc, Thanh Hóa
Chính chia sẻ của những người dân hưởng lợi trực tiếp từ những cánh rừng ngập mặn là minh chứng rõ nét nhất cho tác dụng và giá trị của rừng ngập măn. Đó là lí do vì sao mà rừng ngập mặn của Đa Lộc, Hậu Lộc ngày càng được khuyến khích phát triển, bảo vệ và nhân rộng cho các huyện ven biển lân cận trong kế hoạch hàng động hàng năm của tỉnh Thanh Hóa.
Trong khuôn khổ hoạt động của dự án "Rừng và đồng bằng Việt Nam" - hợp phần cảnh quan bền vững tại tỉnh Thanh Hóa, đặc biệt là tại khu vực vùng ven biển như xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc, Dự án đã nhận thấy rất rõ tầm quan trọng của việc thực hiện những hoạt động truyền thông cộng đồng về rừng ngập mặn. Những hoạt động truyền thông cộng đồng thông qua những tuyên truyền viên giỏi ngay tại địa phương sẽ giúp người dân xã Đa Lộc nói riêng và Huyện Hậu Lộc nói chung hiểu được tầm quan trọng của rừng ngập mặn, sẽ tiếp tục bảo tồn và nhân rộng rừng ngập mặn, tạo nên vành đai xanh bảo vệ cộng đồng người dân sống ven biển.
Câu chuyện từ một hội thi
"Cảm ơn ban Quản lý dự án đã tổ chức một hội thi cho toàn dân, giúp người dân hiểu được truyền thông về rừng ngập mặn. Trước hết là trồng thêm rừng chắn sóng , chắn gió, ngoài ra còn là giá trị từ nguồn lợi hải sản, sau này còn có thể phát triển thêm khu du lịch sinh thái để phát triển kinh tế cho người dân xã Đa Lộc, nhất là hộ nghèo và những hộ cận nghèo thì rất cần đến rừng ngập mặn " – bà Bùi Thị Dìn – Chi hội trưởng hội phụ nữ thôn Yên Lộc, xã Đa Lộc hân hoan chia sẻ cảm nghĩ sau khi kết thúc cuộc thi truyền thông tại Xã Đa Lôc ngày 306/2016 vừa qua.
Dự án đã phối hợp với UBND xã Đa Lộc và Trung tâm học tập cộng đồng Xã Đa Lộc tổ chức một hội thi truyền thông về rừng ngập mặn cho toàn thể nhân dân của 10 thôn xã Đa Lộc: Hùng Thành, Yên Lộc, Đông Hải, Ninh Phú, Mỹ Điền, Vạn Thắng, Đông Hòa, Đông Thành... Hội thi truyền thông về quản lý rừng ngập mặn đã diễn ra trong sự hưởng ứng nhiệt liệt và tham dự hào hứng của toàn thể bà con nhân dân xã Đa Lôc
Thông qua hội thi, UBND xã Đa Lộc còn muốn lựa chọn những tiểu phẩm hay liên quan tới trồng, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn để xây dựng thành những đoạn hội thoại, tiểu phẩm ngắn nhằm phát thanh rộng rãi những thông tin và kiến thức này qua hệ thống loa phát thanh tại địa bàn dự án cũng như tại các xã lân cận có rừng ngập mặn.
Kết quả của những tuần chuẩn bị công phu và kỹ lưỡng, 5 đội thi từ 10 thôn của xã Đa Lộc đã thể hiện các phần thi của mình rất xuất sắc. Với 3 vòng thi: vòng 1: Màn chào hỏi và đưa thông điệp về bảo vệ rừng ngập mặn, vòng 2 : Tiểu phẩm và cuối cùng là vòng 3: Thi ghép tranh và bình tranh , các đội đã thể hiện được sự sáng tạo trong nội dung truyền thông thông qua cách thức thể hiện mới lạ, độc đáo.
Nếu như vòng thi đầu tiên: vòng thi màn chào hỏi mỗi đội thi đã mang đến nhiều màu sắc khác nhau, cách thể hiện đa dạng, từ thơ phú, đồng giao vè... thì đến vòng thi thứ 2 : tiểu phẩm, các đội đã mang đến tiết mục kịch rất sáng tạo. Các tiểu phẩm chuẩn bị kỹ lưỡng từ nội dung tuyên truyền đến trang phục và đạo cụ biểu diễn. Mỗi đội đã mang đến thông điệp rất ý nghĩa và mang đến nhiều suy ngẫm cho khán giả : " trồng rừng đã khó, bảo vệ rừng còn khó hơn" – " Bảo vệ rừng là bảo vệ trái tim ta" – " Trồng rừng bảo vệ hôm nay và bảo vệ mai sau" ...
Phần thi chào hỏi – truyền đạt thông điệp
Phần thi tiểu phẩm của đội thi
Phần thi cuối cùng không kém vui nhộn đòi hỏi tinh thần làm việc nhóm, sự đoàn kết và phối hợp ăn ý : phần thi ghép tranh, các đội thi đã làm bùng nổ sân khấu trong sự cổ vũ , hò reo của khán giả.
Phần thi ghép tranh
Hội thi không chỉ ghi nhận sự tham gia đầy tâm huyết, quyết tâm từ đội thi của các cô bác lớn tuổi: hội nông dân, hội phụ nữ, cựu chiến binh mà còn có sự góp mặt trẻ trung, năng động không kém phần nhiệt huyết của đội đoàn thanh niên xã, cũng như sự tham gia nhiệt tình của bà con nông dân khi ban tổ chức có câu hỏi giao lưu.
Người dân tham gia trả lời câu hỏi của Ban tổ chức
Hội thi đã diễn ra hấp dẫn và đầy lôi cuốn đến những phần thi cuối cùng, kết thúc hội thi, dù có đội thắng hay thua nhưng các đội đều hiểu được ý nghĩa của việc tuyên truyền mà các đội đã nỗ lực mang đến hội thi. Điều ý nghĩa nhất khi kết thúc hội thi truyền thông là các đội cùng toàn thể người dân tham gia cùng đồng thanh hô vang: "Rừng ngập mặn là của chúng ta. Chiếc nôi cuộc song – Ngôi nhà bình yên".
Xã Đa Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa
Truyền thông là một trong các hoạt động của dự án nhằm thúc đẩy sự tham gia của người dân và chính quyền địa phương trong các hoạt động bảo tồn, phát triển và khai thai thác rừng ngập mặn một cách bền vững. Bên cạnh đó, dự án còn có kế hoạch kêu gọi chính quyền, các tổ chức xã hội cũng như các doanh nghiệp hỗ trợ cộng đồng có thêm nguồn cây để trồng, tạo thành vành đai rừng ngập mặn ngày càng xanh hơn, dày hơn cho Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa
Đa Lộc, ngày 30/6/2016
Trung tâm Phát triển Nông thôn Bền vững (SRD)
Số 31, ngõ 19 Kim Đồng, quận Hoàng Mai, Hà Nội
Tel: +84 24 3943 6676/78 | Fax: +84 24 3943 6449
